به گزارش پایگاه خبری همدان ورزش، دومین جشنواره فرهنگی و ورزشی دا با حضور بیش از 200 نفر از بانوان روستای ملابداغ و مسئولین فرمانداری در سالن این روستا برگزار گردید.
این جشنواره در 5 رشته صنایع دستی، جشنواره غذا، مسابقات ورزشی دارت، دال پلان و یک قل دو قل با هدف ایجاد نشاط و شادابی در بین زنان روستایی در تمامی رده های سنی، افزایش مشارکت زنان و دختران روستایی در برنامه های فرهنگی و ورزشی، توسعه و تقویت ارزش های ایرانی، اسلامی منطبق با آیین ها و رسوم سنتی و ملی با رویکرد کاهش آسیب های اجتماعی برگزار گردید.
این جشنواره با در نظر گرفتن ریشه های بازی های بومی و محلی در فرهنگ و باورهای اجتماعی گذشتگان برنامه ریزی شده بود تا غبار فراموشی از روی اینگونه بازی ها را برداشته شود.
در این جشنواره یک مادر بالای ۷۰ سال در روستا به عنوان "دا" انتخاب شد و در اختتامیه جشنواره مورد تجلیل قرارگرفت.
همچنین به نفرات اول تا سوم هر آیتم و سه نفر از خانواده شهید روستای ملا بداغ با اهدای هدایایی مورد تجلیل قرار گرفتند.
لازم به ذکر است روستای ملابداغ از توابع شهر دمق در فاصله 55 کیلومتری شهر رزن قرار دارد.

به گزارش پایگاه خبری همدان ورزش،

به گزارش پایگاه خبری همدان ورزش،  مریم روانبخش در جلسه کمیسیون حقوقی و رسیدگی به شکایات مردمی شورا، افزود: با توجه به هماهنگی بعمل آمده با ریاست شورای شهر همدان و با تشکیل کارگروه حقوقی موفق شده ایم مشکلاتی که برای شهروندان با شهرداری بوجود می‌آید کاملا ریشه یابی کرده و جنبه های حقوقی آنرا بررسی و با ارتباط‌گیری که با شهرداری همدان بعمل می آید نسبت به رفع مشکل نامبردگان اقدام صورت پذیرد.

روانبخش با اشاره به بررسی های صورت گرفته بر روی پرونده‌های حقوقی، یادآور شد: بیشتر این پرونده‌ها و مراجعات حاکی از آن است که بر اثر عدم آگاهی و اطلاع کامل شهروندان از قوانین شهرداری و منتج به درخواست هایی می شود  که با این قوانین هم خوانی نداشته و باعث سردرگمی و مراجعات بی نتیجه در دوایر مختلف اداری شهرداری می انجامد .

وی اضافه کرد: کمیسیون حقوقی ‌و‌رسیدگی‌به شکایات مردمی شورای اسلامی شهر همدان سعی دارد با هماهنگی‌ها و مشاور‌ه‌هایی که به شهروندان می‌دهد از وضعیت درخواست آنها و میزان تحقق آن پس از شور و مشورت با مشاورین فنی و حقوقی و دوایر مختلف شهرداری پاسخ مقتضی به ارباب رجوع را بدهد.

نوشته حاضر، نقش انقلاب اسلامي ايران را در بيداري و وحدت مسلمانان جهان بررسي مي‏كند و راهبرد اين انقلاب را درباره هماهنگي سياست داخلي و خارجي، توجه به اصول مشترك مذاهب اسلامي و دوري از سياست‏هاي تفرقه‏ انداز و تأثير آن در برقراري روابط ديپلماتيك مورد اشاره قرار داده و پس از آن، علل تفرقه بين مسلمانان و اسباب تحقق وحدت اسلامي از ديدگاه امام خميني را بررسي كرده و اقدام‏هاي جمهوري اسلامي ايران در تحقق اين امر از برگزاري كنفرانس‏هاي بين‏ المللي و تأسيس مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي را تجزيه و تحليل كرده است.

كلمات كليدي :

انقلاب اسلامي، وحدت اسلامي، تفرقه، اصول مشترك، اخوت اسلامي، امام خميني، امت واحده، مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، سازمان كنفرانس اسلامي.

مقدمه

در عصر حاضر، بلوك‏هاي قدرت در عرصه روابط بين الملل فعال هستند؛ اما كشورهاي اسلامي كه روزي داراي عظمت و ابهت خاصي در جهان بودند، اكنون با مشكلات داخلي گوناگوني مواجهند. كشورهاي قدرتمند اكنون براي حفظ انسجام و دوام بقاي خود به دشمن تراشي‏هاي گوناگون روي آورده، و در اين راه، به سوي اسلام نشانه رفته‏ اند. دشمنان اسلام براي از بين بردن توانايي‏هاي

______________________________

1 كارشناس ارشد روابط بين‏الملل.

________________________________________

مسلمانان به ترفندهاي مختلفي دست مي‏زنند كه از جمله مي‏توان به تلاش براي جلوگيري از وحدت مسلمانان و ايجاد تفرقه بين آن‏ها اشاره كرد.

در چنين وضعي مسلمانان جهان مي‏توانند با تجمع حول محور اسلام، اهداف شوم استكبار جهاني را با شكست مواجه سازند. اين تفكر در ايران با پيروزي انقلاب اسلامي به حيطه عمل راه يافته است و تلاش براي اين است تا با گذشت زمان تعداد بيشتري از مسلمانان در زير لواي اسلام گردهم آيند. در اين جهت راهبرد وحدت بين مسلمانان مطرح مي‏شود.

مقاله حاضر كاري جهت بررسي و تبيين نقش انقلاب اسلامي ايران در بيداري و وحدت مسلمانان جهان است كه از طريق پاسخگويي به پرسش‏هاي گوناگون اين هدف را پوشش خواهد داد. از جمله اين پرسش‏ها مي‏توان به موارد ذيل اشاره كرد: انقلاب اسلامي ايران به چه دليلي و در چه وضعي به وقوع پيوست؟ آثار انقلاب اسلامي براي ديگر جوامع مسلمان چيست؟ وحدت و اخوت اسلامي چگونه تعريف مي‏شوند؟ اصول اساسي تحقق اين اصل كدامند؟ نظر بنيانگذار كبير انقلاب اسلامي حضرت امام خميني رحمه‏الله در مورد علل تفرقه بين مسلمانان و راه حل‏هاي رفع اين مشكل چيست؟ و سرانجام اين كه جمهوري اسلامي ايران براي نيل به اين هدف چه اقدام‏هايي انجام داده است؟

1. راهبرد وحدت اسلامي 

منظور از راهبرد وحدت اسلامي اصولي هستند كه براي تحقق اين مهم بايد مدنظر قرار گيرند.

1ـ1. مساعي مشترك عالمان و متفكران مذاهب اسلامي 

رهبران، عالمان و انديشه‏وران اسلامي كه به طور معمول مواضع و تصميم‏هاي آن‏ها عكس‏العمل‏هاي محسوس و مؤثري ميان يكايك مردم مسلمان به جاي مي‏نهد، نقش مهمي در بيداري و آگاهي افكار عمومي از بايدها و نبايدهاي مذهبي ايفا مي‏كنند. اين نقش با توجه به مقام معنوي آن‏ها، هم ميان شيعيان و هم ميان اهل تسنن اهميت خاصي دارد و كارايي و تأثير قابل توجهي در ايجاد تفاهم، همكاري و تقريب مذاهب اسلامي خواهد داشت؛ بنابراين، نخستين گام در جهت تحقق اين مهم متوجه انديشه‏وران و عالمان اسلامي است كه هدايت عامه مردم را به عهده دارند. بدون توجه اين قشر متنفذ، راهبرد وحدت اسلامي عملي نخواهد بود و با همت و مساعي عالمان و متفكران همه مذاهب اسلامي سياست‏هاي شوم حكومت‏هاي گذشته از پيكره مذاهب اسلامي زدوده، و حقايق هر مذهب آن گونه كه هست، به مسلمانان نمايان مي‏شود و در نتيجه

________________________________________

بسياري از تعصب‏هاي مذهبي از بين مي‏روند. اين امر با تدوين كتاب‏هاي تقريبي و وحدت گرايانه، تدريس، خطابه و نيز صدور فتاواي سرنوشت‏ساز مي‏تواند تحقق يابد. در اين ميان آنچه توجه و اهتمام بيشتر مراجع، عالمان و فقيهان اسلامي را مي‏طلبد، كنترل و آگاه كردن مبلغان اسلامي از آثار سوء و زيانبار طرح مطالب و موضوعاتي است كه به وحدت و يكپارچگي اسلام خدشه وارد مي‏كند؛ زيرا نشر عقايد و افكاري كه پايه و اساس صحيح نداشته، بر مدارك و اسناد محكم استوار نباشد، نه تنها سبب بدبيني و گمراهي عده‏اي از مردم مي‏شود، بلكه باعث خواهد شد تا تمام تلاش‏ها و تصميم‏هايي كه در سياست خارجي جهت تحقق وحدت و يكپارچگي جهان اسلام مبذول مي‏شود، يكباره بي‏اثر و خنثا شوند.

2ـ1. هماهنگي سياست داخلي و سياست خارجي 

از اصول ديگر راهبرد وحدت اسلامي، يگانگي و همخواني سياست داخلي با سياست خارجي و برعكس است. با توجه به نقش و تأثير اوضاع داخلي در تصميم‏گيري‏هاي سياست خارجي در صورت عدم توجه سياستگذاران به حقايق موجود در داخل كشور چه بسا زمينه‏هاي تناقض‏گويي، تضاد و از دست دادن حيثيت نفوذ و قدرت خود را در صحنه بين المللي فراهم آورند. در مورد راهبرد وحدت اسلامي قبل از طرح و اجراي آن در عرصه روابط بين‏الملل بايد عناصر گوناگون نظام سياسي در مورد طرح و چگونگي اجراي اين راهبرد، به اجماع داخلي برسند. به عبارت ديگر، تفكر تقريب و انديشه وحدت اسلامي براي كارگزاران، انديشه‏وران و محافل و نهادهاي داخلي بايد به يك باور تبديل شود و در تمام اقدام‏ها و برنامه‏ها مورد لحاظ قرار گيرد. در صورتي كه دولتي در سياست خارجي خود، مروج و مبلغ وحدت و تقريب مذاهب اسلامي باشد ولي ميان يكايك مردم و افكار عمومي پشتوانه محكمي براي جامه عمل پوشاندن به اين تفكر نداشته باشد، در اجراي آن با بن بست روبه‏رو خواهد شد.

3ـ1. تأكيد و توجه به اصول مشترك مذاهب اسلامي 

از اصول بسيار مهم راهبرد وحدت اسلامي، به ويژه در مجامع و گردهمايي‏هايي كه در آن پيروان مذاهب گوناگون اسلامي حضور دارند، توجه به اصول مورد اشتراك و اتفاق همه مذاهب اسلامي است؛ از جمله اين‏كه همه مسلمانان خداي واحدي را مي‏پرستند؛ كتاب آسماني آن‏ها قرآن كريم است؛ همه به سوي يك قبله نماز به پا مي‏دارند؛ حضرت محمد صلي‏الله‏عليه‏و‏آله پيامبر تمام مسلمانان است و

________________________________________

حج، روزه، امر به معروف و نهي از منكر و جهاد در راه خدا و بسياري از احكام ديگر نيز در تمام فرقه‏هاي اسلامي مجري هستند؛ بنابراين، تأكيد و توجه بر اصول اساسي دين مبين اسلام كه هر فرد را در حوزه خود مسلمان معرفي مي‏كند، از اصول بسيار مهم راهبرد وحدت اسلامي به شمار مي‏آيد.

4ـ1. تسامح و تساهل در برابر مذاهب اسلامي و دوري از سياست‏هاي تفرقه برانگيز 

بايد مدنظر داشت كه هر يك از مذاهب اسلامي داراي مباني فقهي خاص خود هستند كه در پرتو تلاش عالمان و فقيهان هر فرقه و از طريق استنباط از مهم‏ترين منابع اسلامي يعني قرآن و سنت پيامبر صلي‏الله‏عليه‏و‏آله براي پيروان آن‏ها ارائه شده است. عمل به اين احكام و دستورها از سوي پيروان هر يك از مذاهب مورد احترام است؛ زيرا در نتيجه فهم و ادراك عالمان و فقيهان از اسلام بوده است؛ بنابراين، تسامح و خويشتن داري و احترام متقابل به عقايد و احكام مذاهب اسلامي و چه بسا پيروي از فقيه به صورت عمل پسنديده اسلامي، براي جلوگيري از هرگونه درگيري و جدال كه باعث خدشه‏دار شدن كيان اسلام و در خطر افتادن آن مي‏شود، از طرف فقيهان و عالمان توصيه شده است.

همگام با تساهل و تسامح، دوري از سياست‏هاي تفرقه برانگيز دشمنان اسلام كه به طور معمول با استفاده از ابزارها و شيوه‏هاي گوناگون در صدد ايجاد بدبيني، سوء ظن و انحراف اذهان مردم مسلمان صورت مي‏گيرد، از اصول بسيار ضرور براي رسيدن به وحدت اسلامي است. در اين باره به آراي دو تن از انديشه‏وران بزرگ معاصر جهان اسلام اشاره مي‏شود.

1ـ4ـ1. علامه سيد محمد حسين طباطبايي

«... بايد همواره متذكر اين حقيقت بود كه اختلاف دو طايفه در فروع است و در اصول دين با هم اختلافي ندارند و حتي در فروع ضروريه دين مانند نماز، روزه، حج، جهاد، و غير آن‏ها متنفذ مي‏باشد و همگي قرآن و كعبه را يكي مي‏دانند. خوشبختانه دنياي اسلام كم كم به اين حقيقت پي مي‏برد و تأييد فكر تقريب بين مذاهب اسلامي از طرف مراجع شيعه براي همين منظور بود و شيخ بزرگوار «الازهر» نيز اين حقيقت را با كمال صراحت لهجه بيان نمود و اتفاق كامل ديني شيعه و سني را به همه جهانيان اعلام نمود... بايد هم مناقشه علمي شيعه در سطح عالي، همواره ادامه يابد تا تاريكي‏ها روشن و حقايق براي عموم كشف گردد و اين امر ربطي به تعصب ورزي و حمله و نشر اكاذيب ندارد» (بي آزار شيرازي، رسالت انقلاب اسلامي ايران در توحيد كلمه، 1370، ص30و31).

________________________________________

2ـ4ـ1. استاد شهيد مطهري 

«آنچه بر سر مسلمين آمد كه شوكت آن‏ها را گرفت، همين اختلاف‏هاي فرقه‏اي است. بدون‏شك نياز مسلمين به وحدت و اتفاق از برترين نيازها است و درد اساسي جهان اسلام، همين كينه‏هاي كهنه ميان مردم مسلمان است. دشمن همواره از اين استفاده مي‏كند» (ويژه‏نامه تقريب 1، 1369، ص 82).

2. نقش راهبرد وحدت اسلامي در برقراري روابط ديپلماتيك 

نفع مشترك و تلاش براي حصول آن يكي از مهم‏ترين عوامل برقراري رابطه بين كشورها است و كشورها براي تأمين منافع خود از ابزارها و تاكتيك‏هاي گوناگون بهره مي‏جويند. راهبرد وحدت اسلامي يكي از مهم‏ترين عواملي است كه مي‏تواند به برقراري و تعميق روابط ميان كشورهاي اسلامي تبديل شود. در عين حال در اجراي اين راهبرد، سفيران كشورهاي اسلامي بايد چند نكته را مد نظر قرار دهند: درك درست از راهبرد وحدت اسلامي و اولويت دادن به آن، شناخت كافي و صحيح از فرقه‏هاي گوناگون مذاهب اسلامي، عدم تأكيد بر موارد اختلاف بين مذاهب اسلامي، هماهنگي و يگانگي در سطوح مختلف ديپلماسي در مورد چگونگي تبيين و اجراي راهبرد وحدت اسلامي. همچنين بايد متذكر شد كه ديگر مشتركات بسيار قوي بين مسلمانان به گسترش روابط بين‏الملل اسلامي (بدون چشمداشت صرف به منافع مادي) كمك مضاعف به عمل آورد؛ براي مثال، اهتمام به امور مسلمانان و كمك به مسلمان از نظر شرع مبين اسلام فرض است.

3. وحدت و اخوت اسلامي 

منظور از وحدت و اخوت اسلامي، وحدت و برادري است كه در قرآن مجيد، سيره نبوي و احاديث آمده كه اين‏جا كيفيت و مباني وحدت و اخوت اسلامي را با استفاده از همين منابع بيان مي‏كنيم.

قرآن، اساس و بنيان موجوديت نظام سياسي در اسلام است كه با بيان چگونگي سرنوشت اقوام و ملت‏هاي گذشته و با تأكيد بر رمز سعادت و شقاوت آنان، انسان را مسؤول حيات سياسي، اجتماعي و اقتصادي خويش در جهان معرفي، و شالوده وحدت و همبستگي را نه تنها در اسلام، بلكه در تمام اديان توحيدي، عنصر بقا و هستي آن‏ها قلمداد مي‏كند. ديدگاه قرآن در مورد وحدت به سه دسته تقسيم مي‏شود:

________________________________________

1ـ3. وحدت بشر

از نظر قرآن، تفاوت‏هاي شكلي در زبان و رنگ و آفرينش انسان‏ها به صورت شعوب و قبايل مختلف براي شناسايي بهتر يك‏ديگر است و يگانه ملاك تقرب به خدا تقواي بيشتر است؛ بنابراين، رجحان يك دسته بر ديگري مقبول نيست؛ بنابراين، با توجه به اين مضمون بايد راه صحيح وحدت را برگزيد و پيمود.

2ـ3. وحدت اديان توحيدي

با توجه به اين‏كه منشأ همه اديان توحيدي منبع سرشار وحي است، طبيعي است كه احكام و مقررات اين اديان براي رستگاري انسان‏ها اشتراك و وحدت داشته باشد. از جمله اين اصول مي‏توان به اعتقاد به وحدانيت خدا و تقرب به پروردگار با انجام عمل صالح و تسليم در برابر او اشاره كرد. 

3ـ3. وحدت امت اسلامي

قرآن كريم ضمن آن كه انسان را خليفه خدا در زمين معرفي مي‏كند، مسلمانان را به سوي همبستگي و الفت و برادري مي‏خواند و آن‏ها را امت واحده خطاب مي‏كند. اسلام هيچ فرق و برتري از نظر رنگ، جنس و سرزمين براي انسان‏ها قائل نيست. همه انسان‏ها از يك پدر و مادر يعني حضرت آدم و حوا زاده شده‏اند و همه انسان‏ها به رغم مقاومت‏هاي ظاهري از نظر اقليم و نژاد به لحاظ فطرت داراي وحدت هستند و همه طبايع انساني از يك اصل واحد سرچشمه مي‏گيرد. قرآن مي‏فرمايد:

خداوند شما را از يك جان آفريد و از آن جفت او را خلق كرد و از آن دو تن خلقي بسيار در اطراف عالم از مرد و زن برانگيخت (نساء، 1).

در اين آيه شريفه، همه انسان‏ها اعم از سفيد و سياه و زرد و سرخ شامل رحمت الاهي مي‏شوند. 

در آيات ديگر نيز امة واحده وارد شده، و اين خود دليل بر يكپارچگي انسان‏ها و عدم برتري‏هاي مادي و دنيايي است؛ بنابراين، به جاي «ملت» «امت» به كار رفته است: «اين است امت كه امت واحده است. من نيز پروردگارتان هستم؛ پس من را عبادت كنيد»(انبياء، 92). خداوند مسلمانان را خطاب مي‏كند كه شما امت واحدي هستيد. براساس اين اعتقاد هر مسلماني موظف است وحدت و يكپارچگي امت اسلامي را حفظ كند. رمز دستيابي به آن وحدت، چنگ زدن به ريسمان الاهي،

________________________________________

دوري از اختلاف‏ها و نيز تأليف و ايجاد اخوت و همبستگي است. همگي به رشته دين خدا چنگ زده، به راه‏هاي متفرق نرويد، و به ياد آريد اين نعمت‏هاي بزرگ خدا را كه شما با هم دشمن بوديد. خدا در دل‏هاي شما الفت و مهرباني انداخت و به لطف خداوند همه برادر ديني يك‏ديگر شديد. در صورتي كه در پرتگاه آتش بوديد، خدا شما را نجات داد (آل عمران، 103)؛ بنابراين، مسلمان‏ها يك امتند و اين از ضروريات اسلام است. معناي يك امت بودن اين است كه بايد وحدت را بين خودشان حفظ كنند. منظور از وحدت اين نيست كه مسلمانان در يك صف بايستند؛ بلكه وحدت در تشبث به يك منبع واحد است. تفاسير گوناگوني از «حبل الله» ارائه شده است: «قرآن، احكام و مقررات دين اسلام و در بعضي از روايات شيعه از ولايت نام برده شده است. حقيقت اين است كه مسلمان‏ها بايد به يك اصولي متشبث شوند كه مورد قبول و اتفاق همه فرق اسلامي نيز باشد و آن عبارت است از اصل توحيد، اصل نبوت و اصل معاد» (استاد محمد واعظ زاده خراساني، وحدت اسلامي، مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، 1371، ص 2).

بيان و رفتار حضرت رسول اكرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله در مورد برادري بين مسلمانان كه در طول 23 سال ابلاغ رسالت الاهي براي آن كوشش وافر مي‏كرد، اهميت موضوع و وظيفه مسلمانان در نزديك شدن هر چه بيشتر به يك‏ديگر را نشان مي‏دهد. اخوت اسلامي عنصر ايجاد امت واحده، و امت واحده، اساسي‏ترين پايه نظام سياسي اسلامي است. پيامبر اكرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله براي آن كه اسلام تازه متولد شده را در برابر خطرها و تهديدها و توطئه‏هاي تفرقه افكنانه دشمن بيمه كند، در نخستين روزهاي هجرت در مدينه با ايجاد «پيمان مواخات» بين مسلمانان، گامي مهم و سرنوشت‏ساز را براي ايجاد حكومت اسلامي و نيز نظام سياسي اسلام در آينده نزديك برداشت و در پرتو بركات پربار آن نه تنها اسلام را از اساس بر پايه محكمي بنا نهاد، بلكه با تأكيدها و راهنماي‏هاي بعدي خويش، سياست داخلي حكومت اسلامي را بر مبناي وحدت و اخوت اسلامي قرار داد و بدين ترتيب، از ايجاد هر گونه اختلاف و تفرقه بين مسلمانان جلوگيري كرد. در مورد برادري بين مسلمانان چه حديثي گوياتر از اين‏كه در شرع اسلام آمده است: «اِنَّمَا الْمُوءْمِنُونَ إِخْوَةٌ».

اصول و مباني اخوت اسلامي را كه پيامبر اكرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله بدان‏ها تأكيد داشت مي‏توان در موارد ذيل شناسايي كرد: ايمان به خداي يكتا، نفي هرگونه برتري و تبعيض، رعايت حقوق ديگران و احترام به آن، دوستي با دوستان خدا و دشمني با دشمنان او، وفا به عهد، كمك و ياري به مسلمانان.

________________________________________

4. نتايج و آثار اخوت اسلامي

ايجاد اخوت اسلامي در جامعه نوپاي اسلامي آثار ارزشمندي را به همراه داشت كه از جمله آن‏ها به موارد ذيل مي‏توان اشاره كرد:

1. اخوت اسلامي محور اصلي سياست داخلي پيامبر صلي‏الله‏عليه‏و‏آله قرار گرفت.

2. پيامبر اكرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله در پرتو اخوت اسلامي مدينه را مركزي براي حكوت اسلامي درآورد و نظام سياسي اسلام را آن‏جا اجرا كرد و مدينه را مركز نشر اسلام قرار داد.

3. مسلمانان كه از قبايل گوناگون اعراب بودند، همه متحد شدند و در يك جبهه واحد قرار گرفتند؛ بدين جهت، مدينه مركزي شد كه مسلمانان از ديگر سرزمين‏هاي عرب در شمال و شرق و غرب آن سكنا گزيدند. هر مسلماني از هر قبيله‏اي كه بود، علاقه داشت در قلمرو حاكميت اسلامي زندگي كند.

4. اخوت اسلامي همچون سدي در برابر توطئه‏ها و تهديدهاي دشمن و عامل حفظ صيانت كيان اسلام بود.

5. اخوت اسلامي الگويي از رفتار و كردار انساني براي غير مسلمانان بود و به همين دليل يكي از عوامل جذب آن‏ها به دين اسلام به شمار مي‏رفت.

6. اخوت اسلامي به صورت راهبردي پايدار در سياست خارجي پيامبر اكرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آله تحت عنوان وحدت اسلامي كه حتي گروه‏هاي غير مسلمان را در بر مي‏گرفت، مطرح شد كه در اثر آن عقد قراردادهاي ذمه با غيرمسلمانان نقش مهمي در تأليف قلوب داشت.

5. جايگاه وحدت اسلامي در نهضت امام خميني رحمه‏الله 

انقلاب اسلامي ايران با پيروزي بر رژيم ستمشاهي پهلوي، به رهبري امام خميني رحمه‏الله يكي از پايه‏هاي مهم سياست داخلي و خارجي خود را بر وحدت اسلامي قرار داد. دفاع از مسلمانان جهان به صورت يكي از اصول سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در قانون اساسي كشورمان آمده است. زمان رژيم طاغوت نه تنها هيچ‏گونه توجه مثبتي به مذاهب اسلامي معطوف نمي‏شد، بلكه رژيم شاه به همراه توطئه‏هاي استكبار جهاني براي نيل به اهداف پليد خود در ايجاد تفرقه و ستيز بين مسلمانان شيعه و سني مي‏كوشيد.

ايران با چند كشور مسلمان سني همسايه است و طبيعي است كه وضيعت مردم مسلمان سني مورد توجه كشورهاي مجاور و حتي ملل اسلامي ديگر قرار داشته باشد؛ پس مدارا با اين افراد جهت جلوگيري از بروز تنش با كشورهاي ديگر بسيار ضرورت دارد. جمعيت‏هاي سني مذهب ايران نيز

________________________________________

اكثرا در حواشي مرزهاي جمهوري ايران سكنا گزيده‏اند كه در صورت بروز يك بحران به دليل امكان ارتباط با خارج، كنترل آن بسيار سخت خواهد بود و اين بر اهميت جلب رضاي اين مردم جهت حفظ يكپارچگي ايران مي‏افزايد.

زمان رژيم طاغوت از آن‏جا كه حاكمان و زمامداران وقت فقط به فكر منافع شخصي خود بودند، به اين مسائل توجهي نمي‏شد و پيروان اهل تسنن در محروميت‏هاي گوناگون فرهنگي، آموزشي، بهداشتي و اقتصادي به سر مي‏بردند و هيچ‏گونه مشاركتي در امور مملكتي و حكومتي نداشتند. رژيم طاغوت به انحاي گوناگون اين مردم محروم را در حالتي از بي خبري نگه داشته بود. فشارهاي سخت اقتصادي و معيشتي وضعيت زندگي آن‏ها را به صورت رقت‏باري در آورده بود كه اغلب براي امرار معاش يا به سوي شهرهاي بزرگ كوچ مي‏كردند يا به اعمال غير قانوني مثل قاچاق مبادرت مي‏ورزيدند.

در اين ميان، قدرت‏هاي استكباري به سركردگي امريكا با ايجاد احساسات متعصبانه قومي و مذهبي نه تنها احساس ناامني و تشويش خاطر برادران مسلمان شيعه و سني اين مناطق را فراهم مي‏آوردند، بلكه گاهي درگيري‏ها و برخوردهاي خونين بين برادران مسلمان ايراني در اين مناطق به راه مي‏انداختند. قدرت‏هاي استكباري حتي از اين اهرم جهت فشار بر رژيم طاغوت و گرفتن امتياز بيشتر استفاده مي‏كردند. اين سياست در زمان حكومت‏هاي عثماني، صفويه و قاجاريه نيز برگ برنده‏اي در دست قدرت‏هاي خارجي بود.

رژيم طاغوت با تبليغات فراوان به راه انداختن جشن 2500 ساله شاهنشاهي مي‏كوشيد دستاويزي براي ايجاد وحدت ملي و نيز مشروعيت بخشيدن به حكومت متزلزل خود پديد آورد؛ اما در اين راه چندان موفق نشد؛ زيرا دستيابي به وحدت ملي بدون توجه به خواست‏ها و آرمان‏هاي هر يك از گروه‏هاي تشكيل دهنده كشور ميّسر نخواهد بود. عوامل اين رژيم غافل از اين‏كه يگانه معيار فضيلت در درگاه خداوند تبارك و تعالي تقوا است و اسلام رجحان قومي را نمي‏پذيرد، اين نكته را درك نكردند كه وحدت ملي فقط در سايه تفاهم و تساهل مذهبي و احترام به حقوق و آراي همه مسلمانان اين مرز و بوم پديد خواهد آمد؛ همان چيزي كه تا حدي مي‏توان گفت شاه عباس و نادر شاه به آن توجه كردند. آن‏ها به خوبي مي‏دانستند كه وحدت اسلامي جلوتر از وحدت ملي است و تا موقعي كه پيروان مذاهب چه شيعه و چه سني نتوانند به اصول و عقايد مذهبي خود عمل كنند، اين كشور روي ثبات و آرامش را نخواهد ديد و قادر نيست آن وحدت سياسي را در اين مرز و بوم به منصه ظهور برساند. رژيم پهلوي حتي به اين امر نيز توجه نداشت كه تأكيد بيش از حد بر گرايش‏هاي

________________________________________

همچون «پان ايرانيسم» و واكنش ديگر اقوام ساكن ايران را در مناطق مختلف برخواهد انگيخت. آنان بدون توجه به واقعيت‏هاي موجود به نوعي وحدت ملي در رؤياهاي خود مي‏انديشيدند.

به هر حال، وضعيت اسفبار اقليت‏هاي مذهبي مسلمان در ايران، اين باور را در ذهن آن‏ها جاي داده بود كه مناطق آن‏ها فراموش شده و از برنامه خدمات رساني دولت حذف شده‏اند؛ در حالي كه سرمايه‏گذاري در اين منطقه مي‏توانست چهره منطقه را به دليل برخورداري از منابع سرشار طبيعي دگرگون سازد و مردم آن‏جا نيز به سان ديگر نقاط ايران از حقوق و امكانات موجود بهره‏مند شوند. اين وضع در دوران ستمشاهي ادامه داشت تا اين كه خداوند متعالي مقرر فرمود به دست ملت غيور ايران دوران سياه و ذلت‏بار حكومت جابرانه طاغوت به پايان رسد.

6.علل تفرقه و جدايي بين مسلمانان از ديدگاه حضرت امام خميني رحمه‏الله 

طلوع فجر انقلاب اسلامي به رهبري حضرت امام خميني رحمه‏الله پرچمدار نهضت اسلامي و بزرگ منادي وحدت و تقريب مذاهب اسلامي، باعث شد تا نور اميدي سرشار از تفاهم و يكپارچگي و برادري و انسانيت در قلب مشتاقانش جلوه‏گر شود. حضرت امام خميني رحمه‏الله با اطلاع كامل و دقيق از گذشته تاريخ جهان و ايران و با توجه به آنچه نقشه‏هاي رنگارنگ و پليد قدرت‏هاي سلطه‏گر بر سر اين مرز و بوم آورده‏اند، به محض ورود به ايران، در دوازدهم بهمن ماه سال 1357 در نخستين سخنراني كه در بهشت زهرا ايراد فرمود، ملت مسلمان ايران را به وحدت كلمه و دوري از تفرقه و جدايي فراخواند. اكنون به بررسي علل تفرقه و وحدت اسلامي از ديدگاه آن امام راحل مي‏پردازيم.

أ. توطئه‏هاي شوم قدرت‏هاي سلطه‏گر

حضرت امام خميني رحمه‏الله از بدو پيروزي انقلاب، امت اسلامي ايران را بارها به هوشياري در برابر توطئه‏هاي مرموزانه دشمن، براي ضربه‏زدن به پيكر نوپاي انقلاب اسلامي دعوت مي‏كرد؛ از جمله «الآن اجتماعاتي هست كه به اسم شيعه و سني بنابر ايجاد اختلاف دارند؛ همان طور كه وابستگان به قدرت بزرگ امريكا در طائف اين مسأله را طرح كردند و براي خدمتگزاري به شوروي است. نقشه اختلاف بين برادران را ريختند و به دنبال آن، در كشور خودمان هم اشخاصي دارند همان نقشه را پياده مي‏كنند، غافل از آن‏كه اگر خداي نخواسته اين قدرت‏هاي بزرگ در ايران برگردند، نه اسلام مي‏ماند و نه اهل تسنني و نه اهل تشيعي باقي مي‏گذارند (صحيفه نور، ج 14، ص 181، مورخ 24/1/1360).

________________________________________

امام رحمه‏الله در سخنان خود، نقشه‏هاي تفرقه افكنانه از سوي قدرت‏هاي بزرگ را نه تنها مخصوص ايران، بلكه طرح و توطئه بين‏المللي براي تمام كشورهاي اسلامي عنوان مي‏كند و از مسلمانان مي‏خواهد كه در برابر اين توطئه به مقابله برخيزند: «برادران اهل سنت در كشورهاي اسلامي بدانند كه عمال وابسته به قدرت‏هاي شيطاني بزرگ خيرخواه اسلام و مسلمين نيستند و لازم است مسلمانان از آنان تبري كنند و به تبليغات نفاق افكنانه آنان گوش فراندهند» (صحيفه نور، ج 13، ص 81، 21/6/1359).

حضرت امام خميني رحمه‏الله تبليغات گسترده دشمنان را براي تفرقه و جدايي بين مسلمانان مهم‏ترين خطر براي اسلام معرفي مي‏كند: «از ملي‏گرايي خطرناك‏تر و غم‏انگيزتر، ايجاد اختلاف بين اهل سنت و جماعت با شيعيان است، و القاي تبليغات فتنه‏انگيز و دشمني‏ساز بين برادران اسلامي است و الحمدالله در انقلاب اسلامي هيچ اختلافي بين اين دو طايفه وجود ندارد و همه با دوستي و اخوت در كنار هم زندگي مي‏كنند» (صحيفه نور، ج 13، ص 82).

امام در برابر اين توطئه همگاني و بين المللي قدرت‏هاي سلطه‏گر مي‏فرمايد: «امروز روزي است كه تمام طوايف مسلمين مقابل هستند با قدرت‏هاي شيطاني كه اساس اسلام را مي‏خواهند از بين ببرند. امروز روزي است كه همه به دستور اسلام، به دستور قرآن با هم متحد باشند و تنازع نكنند» (صحيفه نور، ج 13، ص 102).

ب. دوري مسلمانان از اسلام و قرآن 

يكي از علل از بين رفتن مجد و عظمت مسلمانان و پديد آمدن تفرقه و مشكلات گوناگون ميان آن‏ها، دوري از اسلام و فرمان‏هاي قرآن كريم است.

مشكل عمده مسلمانان جهان دوري از اسلام و قرآن است و اگر مسلمانان به جهت امري كه خداي تبارك و تعالي فرموده است (وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمِيعاً وَ لا تَفَرَّقُوا). اگر به همين يك امر و نهي عمل مي‏كردند، تمام مشكلاتشان (مشكلات سياسي، اجتماعي و اقتصاديشان) رفع مي‏شد و هيچ قدرتي نمي‏توانست با آن مقابله كند (صحيفه نور، ج 7، ص 176، مورخ 1/4/58).

امام رحمه‏الله يكي از نقشه‏هاي قدرت‏هاي بزرگ را منحرف كردن مسلمانان از دستورهاي قرآن و ايجاد احساسات قومي و قبيله‏اي و ملي گرايانه و نيز ضربه به اخوت آن‏ها ذكر مي‏كند: «نقشه قدرت‏هاي بزرگ و وابستگان آن‏ها در كشورهاي اسلامي اين است كه قشرهاي مسلم را كه خدا بين آن‏ها اخوت ايجاد كرده است و مؤمنان را به نام اخوة ياد فرموده است، از هم جدا كنند و به اسم ملت

________________________________________

تُرك، ملت كُرد، ملت عرب، ملت فارس، از هم جدا، بلكه با هم دشمن كنند و اين درست بر خلاف مسير اسلام و مسير قرآن كريم است» (امام خميني رحمه‏الله ، رساله نوين، مسائل سياسي و حقوقي، ترجمه و توضيح بي آزار شيرازي 1360، ص 140). «اين‏هايي كه به اسم مليت و گروه‏گرايي و ملي‏گرايي بين مسلمين تفرقه مي‏اندازند، لشكرهاي شيطان و كمك كنندگان به قدرت بزرگ و مخالفين قرآن كريم هستند» (همان).

امام در مورد آلت دست قرار گرفتن قرآن به وسيله قدرت‏هاي شيطاني و طاغوتي و مهجوريت آن بين مسلمانان در وصيت نامه سياسي ـ الاهي خود ياد آور مي‏شود كه «... و كار به جايي رسيد كه نقش قرآن به دست حكومت‏هاي جائر و آخوندهاي خبيث بدتر از طاغوتيان وسيله‏اي براي رشد و فساد و توجيه ستمگران و معاندان حق تعالي شد و مع الأسف به دست دشمنان توطئه‏گر و دوستان جاهل قرآن، اين كتاب سرنوشت ساز نقشي جز در گورستان‏ها و مجالس مردگان نداشت و ندارد؛ حال آن كه بايد وسيله جمع مسلمانان و بشريت و كتاب زندگي آن‏ها باشد، وسيله تفرقه و اختلافات گرديد يا به كلي از صحنه خارج شد» (وصيت نامه سياسي، الاهي حضرت امام خميني رحمه‏الله ).

ج. اختلاف آرا و فتاواي عالمان مذاهب اسلامي 

رهبر كبير انقلاب، در مورد اين كه چرا و چگونه در اسلام مذاهب گوناگوني پديد آمدند و اين‏كه عقيده و استنباط هر يك مورد احترام است نمي‏تواند باعث اختلاف بين مسلمانان باشد، مي‏فرمايد: «يك دسته از مسلمانان شيعه هستند و يك دسته از مسلمانان «سنّي»، يك دسته «حنفي» و دسته‏اي «حنبلي» و دسته‏اي «اخباري» هستند. اصلا طرح اين معنا از اول درست نبود. در يك جامعه‏اي كه همه مي‏خواهند به اسلام خدمت كنند و براي اسلام باشند، اين مسائل نبايد طرح شود. ما همه برادر هستيم و با هم هستيم. تنها علماي شما يك دسته فتوا به يك چيز دادند و شما تقليد از علماي خود كرديد و شديد «حنفي»، يك دسته فتواي «شافعي» را عمل كردند و يك دسته ديگر فتواي حضرت امام صادق عليه‏السلام را عمل كردند، اين‏ها شدند شيعه. اين به دليل اختلاف نيست. ما نبايد با هم اختلاف و يا تضادي داشته باشيم. ما همه با هم برادريم. برادران شيعه و سني از هر اختلافي احتراز كنند. امروز اختلاف بين ما تنها به نفع آن‏هايي است كه نه به مذهب شيعه اعتقاد دارند و نه به مذهب «حنفي» و يا ساير فرق آن‏ها مي‏خواهند نه اين باشد نه آن» (صحيفه نور، ج 12، ص 259، 31/4/59).

________________________________________

د. دسيسه‏هاي دشمنان داخلي انقلاب اسلامي 

امام در تمام مراحل انقلاب اسلامي، ملت مسلمان ايران را به هوشياري در برابر هرگونه خطر و تهديد داخلي و خارجي ترغيب مي‏كرد. در مورد حركات مرموزانه ايادي استكبار جهاني و نيز بازماندگان فاسد رژيم طاغوت كه در صدد ايجاد اختلاف در مناطق سني نشين هستند، چنين هشدار مي‏دهد: «برادران اهل سنت، برادران اهل تشيع، توجه داشته باشيد، ريشه‏هاي فسادي كه شماها را در طول تاريخ تحت فشار ظالمانه و زير چكمه‏هاي دژخيمان خودشان خرد كردند، الان از بين شما به حمدالله رفته و مي‏روند. اين‏ها در صددند با اسم‏هاي مختلف شماها را به جان هم بيندازند و نتيجه بگيرند... . من هشدار مي‏دهم به بعضي اشخاص كه در صدد مفسده هستند كه ما آن‏ها را مي‏شناسيم؛ لكن مي‏خواهيم كه خودشان به اسلام توجه كنند و به اسلام خيانت نكنند. اگر شماها در داخل به اسم تشيع و تسنن بخواهيد اختلاف ايجاد كنيد، تكليف براي ما پيدا خواهد شد و ممكن است خداي نخواسته آن‏هايي كه مي‏خواهند با مفسده‏جويي بين برادرها اختلاف بيندازند، ما آن‏ها را مي‏شناسيم به برادران اهل سنت و به برادران اهل تشيع و به همه ملت معرفي مي‏كنيم (رساله نوين، مسائل سياسي و حقوقي، پيشين، ص 146).

7. عوامل و اسباب تحقق وحدت اسلامي از نظر امام خميني رحمه‏الله 

أ. پيروي از دستورهاي قرآن كريم

بر اساس فرمان‏هاي قرآن همواره تأكيد امام بر ضرورت وحدت بود و آن را به صورت وظيفه شرعي مطرح مي‏كرد: «قرآن كريم كه به ما دستور داده و به مسلمين دستور وحدت داده براي يكسال و ده سال و صد سال نيست؛ براي سرتاسر عالم است. در سرتاسر تاريخ و ما محتاج به اين هستيم كه عملاً وحدت را محقق بكنيم (صحيفه نور، ج 19، ص 250، 9/9/64).

حضرت امام درباره دستور صريح قرآن مي‏فرمايد: «إِنَّمَا الْمُوءْمِنُونَ إِخْوَةٌ ، اين آيه را همه ملاحظه كنيد. همه اعتصام به حبل الله بكنيد. همه برادر باشيد. برادر باشيد. تا در بهشت هم كه اخوان بر آن سريري كه هستيد در مقابل هم برادر باشيد»(صحيفه نور، ج 15، ص 281، 20/10/60).

ب. تشكيل حكومت و امت واحده

امام يكي از مهم‏ترين اسباب ايجاد وحدت بين مسلمانان را تشكيل حكومت مي‏داند: «تشكيل حكومت براي حفظ نظام و وحدت مسلمين است؛ چنان كه حضرت زهرا عليهاالسلام در خطبه خود مي‏فرمايد: امامت براي حفظ نظام و تبديل افتراق مسلمين به اتحاد است» (ولايت فقيه، ص 42).

________________________________________

امت واحد از نظر امام كه متشكل از همه اقوام و نژادها و مليت‏ها باشد، هدف اسلام براي مقابله با دشمنان است: «... اسلام آمده تا تمام ملل دنيا را عرب را عجم را ترك را فارس را همه را با هم متحد كند و يك امت بزرگ به نام امت اسلام در دنيا برقرار كند تا كساني كه مي‏خواهند سلطه‏اي بر اين دولت‏هاي اسلامي و مراكز اسلام پيدا كنند، به واسطه اجتماع بزرگي كه مسلمين از هر طايفه هستند، نتوانند (رساله نوين، مسائل سياسي و حقوقي، امام خميني4، ص 139).

حضرت امام در مورد تشكيل حكومت و ارتباط آن با وحدت در كتاب ولايت فقيه مي‏نويسد: «ما براي اين كه وحدت امت اسلامي را تأمين كنيم، براي اين كه وطن اسلامي را از تصرف و نفوذ استعمارگران و دولت‏هاي دست نشانده آن‏ها خارج كنيم، راهي نداريم جز اين كه تشكيل حكومت بدهيم» (ولايت فقيه، ص 41 و 42).

ج. برادري 

«اخوت و برادري اسلامي يكي از عوامل ايجاد وحدت و همبستگي اسلام است و موجب خير و بركت در جامعه مي‏باشند. خداي تبارك و تعالي را شكر گزاريم كه همه طوايف ملت ايران، برادران شيعه مذهب و برادران اهل سنت در كنار هم با برادري براي پياده كردن احكام اسلام كوشش مي‏كنند. برادران و خواهران من! ما امروز در عصري واقع هستيم كه تمام دنيا، تمام كشورها از اقصا نقاط عالم تا اين‏جا به منزله يك خانه شده‏اند. در سابق چنانچه قضيه‏اي در يك شهر واقع مي‏شد، براي ديگر شهرها هيچ مطرح نبود؛ ولي امروز اين طور نيست كه اگر ما در اين‏جا با هم اختلافي بكنيم، منحصر به شهري و يا كشوري مثل كشور ايران باشد؛ بلكه انعكاس آن در تمام كشورهاي دنيا هست و بازتابش در همه‏جا هست. اسلام احكام اخلاقي‏اش هم سياسي است. در قرآن است كه مؤمنين با هم برادر هستند. اين يك حكم اخلاقي، اجتماعي، سياسي است. اگر مؤمنين طوايف مختلفه‏اي كه در اسلام هستند و همه مؤمن به خدا و پيغمبر اسلام هستند، با هم برادر باشند و همان‏طور كه برادر با برادر نظر محبت دارد، همه قشرها با هم نظر محبت داشته باشند علاوه بر اين‏كه يك اخلاق بزرگ اسلامي است، و نتايج بزرگي دارد، يك حكم اجتماعي بزرگ است و نتايج اجتماعي بزرگي دارد» (بي آزار شيرازي، حكيمي، مشعل اتحاد، ص 37و38).

حضرت امام رحمه‏الله در ادامه سخنانشان به وحدت و اخوتي كه در پرتو انقلاب شكوهمند اسلامي بين برادران شيعه و سني در ايران پديد آمده است اشاره مي‏كند و اين اخوت را متعلق به همه مؤمنان جهان مي‏داند: «... اين برادري كه اكنون در ايران زياد شده، چه آثار رحمتي دارد و چه انعكاس

________________________________________

رحمانيت الاهي در اين كشور ايجاد شده است... . اين اخوت ايماني كه خداي تبارك و تعالي امر به آن كرده و ميان مؤمنين منعقد ساخته، انحصار به مؤمنين يك كشور ندارد. اين عقد اخوت بين تمام مؤمنين دنيا است. تمام ممالك اسلام بايد با هم مثل برادر باشند و اگر چنانچه ممالك اسلامي با هم مثل برادر باشند و توده‏هايي كه در هر كشوري زندگي مي‏كنند، با توده‏هاي كشور ديگر مثل برادر نظر داشته باشند، بر همه قدرت‏هاي عالم سلطه خواهند شد» (همان).

د. تقيه يا پرهيز از اختلاف

از نظر امام خميني رحمه‏الله تقيه دو حالت دارد: اول تقيه اضطراري كه در مورد بيم از زيان جاني و مالي و آن چه متعلق به او است، و بيم از ضرر به برادران ايماني و نيز بيم از ضرر به حوزه اسلام و ترس در ايجاد اختلاف كلمه مسلمانان به كار مي‏رود. دوم تقيه به منظور مدارا كردن براي آنچه مطلوب وحدت مسلمانان با محبت و دوستي و مدارا با اهل سنت است بدون اين‏كه ترس و بيم در كار باشد. به هر حال تقيه به معناي سازش با ستمكاران و عدم اعلان مبارزه ضد آن‏ها و اختيار سكوت در مقابل آنان نيست.

امام صادق عليه‏السلام در خصوص تقيه به منظور مدارا مي‏فرمايد: «از عملي كه باعث ننگ و عار ما مي‏شود بپرهيزيد. مايه سرافرازي ما باشيد نه سرافكندگي. در نماز جماعت آن‏ها (برادران اهل سنت) شركت، و بيمارانشان را عيادت كنيد و در مراسم تشيعشان حضور به هم رسانيد و مبادا آنان در كارهاي نيك بر شما سبقت گيرند كه سزاوار است شما بر آنان پيشي بگيريد. به خدا هيچ چيز محبوب‏تر از تقيه نيست» (امام خميني رحمه‏الله ، الرسائل، 26، روايت 2).

ه. پيروي از سيره امامان عليهم‏السلام در خصوص انجام مناسك و عبادات با اهل سنت

از زمان رحلت حضرت محمد صلي‏الله‏عليه‏و‏آله تا زمان خلافت حضرت امير عليه‏السلام و بعد از آن تا زمان غيبت، امامان و شيعيان بيش از دويست سال تقيه، و در اجراي شؤون اسلامي مثل امور مختلف حج نظير وقوف يا روز عيد فطر مطابق با دستور «امير الحاج» همانند ديگر مردم رفتار مي‏كردند.

در مورد شركت و حضور در مراسم نمازگزاري اهل تسنن رواياتي از بزرگان دين و امامان معصوم عليهم‏السلام نقل شده كه از جمله آن‏ها روايت حضرت امام صادق عليه‏السلام بدين مضمون است: كسي كه با آنان در صف اول نماز بخواند، مانند كسي است كه پشت سر رسول الله صلي‏الله‏عليه‏و‏آله در صف اول نماز بخواند. حضرت امام خميني رحمه‏الله شركت در نماز جماعت اهل سنت را به مأمومان توصيه كرده است.

________________________________________

بعد از ارتحال حضرت امام، حضرت آيت‏الله خامنه‏اي در نظام جمهوري اسلامي ايران با بر افراشته نگهداشتن پرچم وحدت بين مسلمانان و تقريب مذاهب اسلامي تداوم بخش راه امام شده، و در مقاطع گوناگون با اعلام مواضع و رهنمودهاي خويش بر تحقق وحدت اسلامي و آگاهي از خطرها و توطئه‏هاي استكبار جهاني تأكيد فرموده است. مقام معظم رهبري دعوت به وحدت و تقريب مذاهب اسلامي را امر جهاني مي‏داند.

8. اقدام‏هاي جمهوري اسلامي ايران براي رسيدن به وحدت اسلامي 

جمهوري اسلامي ايران جهت تحقق هرچه بيشتر وحدت و تفاهم ميان مذاهب اسلامي موجود در كشور و نيز نزديكي با ديگر ملل مسلمان جهان، برنامه‏ها و فعاليت‏هاي گسترده‏اي را از آغاز تأسيس خود انجام داده است كه ذكر همه آن‏ها در اين مختصر ميسر نخواهد بود؛ بدين سبب فقط گوشه‏هايي از اهم اين اقدام‏ها ذكر مي‏شود.

1ـ8. احترام به حقوق و عقايد فرقه‏هاي اهل سنت 

زماني كه قانون اساسي جمهوري اسلامي از سوي فقيهان و حقوقدانان بررسي و تدوين مي‏شد، يكي از مسائل بسيار مهمي كه در گذشته بدان توجه نمي‏شد، در قانون اساسي گنجانده شد و آن به رسميت شناختن مذاهب چهارگانه اهل تسنن است. مذهب رسمي كشور در قانون اساسي شيعه اثنا عشري است؛ اما ساير مذاهب اهل تسنن نيز از آزادي رأي عقيده و انجام فرايض ديني خود بهره‏مند شدند. از امور ديگري كه برادران اهل سنت در ايران بعد از پيروزي انقلاب اسلامي از آن بهره‏مند هستند، حق انتخاب نماينده در مجلس شوراي اسلامي است.

از اقدام‏هاي ديگر جمهوري اسلامي، احترام به حقوق و عقايد اهل سنت در مورد اجراي حدود و قوانين شرعي طبق عقايد و اصول مذهب آن‏ها است كه اين خود گامي بزرگ در ايجاد تفاهم و تقريب مذاهب اسلامي به شمار مي‏رود. از امور ديگري كه مناطق سني نشين ايران بعد از انقلاب اسلامي از آن بهره‏مند شدند، امكان برگزاري آزادانه نماز جمعه به امامت امامان اهل سنت است. همچنين داشتن مساجد مخصوص به خود از ديگر امتيازهايي است كه در پرتو جمهوري اسلامي از آن متنعم شده‏اند.

2ـ8. برگزاري مراسم هفته وحدت

از ابتكارها و مساعي جمهوري اسلامي ايران جهت گستراندن تفكر اتحاد مسلمانان، برگزاري مراسم هفته وحدت است و با متصل كردن دو تاريخ 12 ربيع الاول و 17 ربيع الاول به يك‏ديگر و

________________________________________

برگزاري مجالس و محافل متعدد جشن، جماعت شيعه و سني در آن مراسم شركت مي‏كنند. حضرت امام رحمه‏الله در اين مورد مي‏فرمايد: «اميدواريم كه خداوند تبارك و تعالي به ملت قهرمان ايران سلامت بدهد و هفته وحدت را واقعا هفته وحدت درست كند، نه اين‏كه فقط ما هفته وحدت مي‏گيريم. ما محتاج به وحدت هستيم در ساليان دراز و هميشه» (صحيفه نور، ج19، ص 250، 9/9/64).

اين يكي از بزرگ‏ترين اقدام‏ها در راه حفظ وحدت است؛ چنان كه در رژيم طاغوت با برگزاري جشن‏ها و پايكوبي‏ها در روز كشته شدن عمر بن خطاب، به نام عيد خليفه كشان، بزرگ‏ترين ضربه به وحدت مسلمانان زده مي‏شد و زمينه ايجاد تفرقه و اختلاف‏هاي پايدار پديد مي‏آمد كه با اتحاد يك روش وحدت بخش و تقريبي بعد از پيروزي انقلاب اسلامي اين عامل تفرقه افكن كنار گذاشته شد.

3ـ8. ايجاد امكانات آموزشي، رفاهي، بهداشتي

زمان رژيم طاغوت بسياري از مناطق و استان‏هاي كشور در اثر سياست‏هاي نادرست و استكباري، در محروميت‏هاي متعدد آموزشي، رفاهي و بهداشتي به سر مي‏بردند كه مناطق سني‏نشين نيز مشمول اين محروميت‏ها بودند. جهاد سازندگي به دنبال فرمان تاريخي حضرت امام رحمه‏الله در سال 1358 براي سازندگي و آباداني كشور تأسيس شد و با ايثار و فداكاري جهادگران سخت‏كوش، به محروميت زدايي از جاي جاي اين كشور پهناور كمر همت بست و با وجود مشكلات فراوان و توطئه‏هاي دشمنان و گروهك‏هاي منحرف ضد انقلاب اسلامي توانست خدمات و امكانات آموزشي، رفاهي و بهداشتي را حتي به مناطق محروم اهل سنت نيز برساند. ايجاد راه‏هاي ارتباطي و ساختن جاده‏ها، پل‏ها، بيمارستان‏ها و درمانگاه‏ها، مدارس و بهره‏برداري از آب آشاميدني، برق و... به سرعت در اين مناطق آغاز شد؛ به طوري كه هم‏اكنون بسياري از روستاها و شهرهاي اين مناطق وضعيت به نسبت مناسبي دارند كه قابل مقايسه با نيم قرن حكومت رژيم پهلوي نيست.

4ـ8. مبارزه با تبليغات تفرقه افكن و آرامش زدا

به دنبال تلاش‏هاي خالصانه جمهوري اسلامي براي تحقق تفاهم و اخوت اسلامي ميان برادران اهل سنت و شيعه، قدرت‏هاي شكست خورده و مأيوس استكباري، با استفاده از سابقه اختلاف‏هاي گذشته و ايجاد القائات بي اساس و تهمت‏هاي ناروا كوشيدند شيعيان و پيروان اهل سنت را در نظر يك‏ديگر خلاف واقع و حقيقت نشان دهند.

________________________________________

آن‏ها كوشيدند شيعيان را در نظر اهل سنت، كساني معرفي كنند كه داراي قرآني غير از قرآن موجود هستند. خدا و پيغمبرشان حضرت علي عليه‏السلام است و حبشان كربلا و نجف؛ امامان را مي‏پرستند و بر خاكشان سجده مي‏كنند. فقط سه نوبت نماز مي‏خوانند و هر عمل صحيحي هم كه در برابر اهل سنت انجام مي‏دهند براي تقيه است (بي آزار شيرازي، مشعل اتحاد، ص 6).

از آن طرف اهل سنت را در نظر شيعيان، دشمنان سرسخت اهل بيت معرفي كرده، تهمت‏ها و سنت‏هاي گوناگون را به آن‏ها نسبت مي‏دهند.

قدرت‏هاي سلطه‏گر غرب با بهره‏برداري از اين القائات تبليغاتي و نيز با تجهيز گروهك‏هاي خود فروخته ضد انقلاب با ايجاد ترور و وحشت به‏ويژه اوايل انقلاب اسلامي، جوي از ناامني و ناآرامي در مناطق سني‏نشين كشور ايجاد كرده بودند كه خود مانع بزرگي در ايجاد و ارائه خدمات و امكانات رفاهي، بهداشتي و آموزشي به شمار مي‏رفت؛ البته هرچند مردم پاك سيرت و مسلمان و انقلابي اهل سنت به اين تبليغات دروغين و بي اساس دشمنان اسلام و انقلاب توجه نكردند، سرانجام با تلاش همه جانبه فرزندان انقلابي اين مرز و بوم جلو تحريكات تفرقه‏افكنانه و ضد وحدت دشمن گرفته، و امنيت و آرامش كه يكي از وظايف اصلي نظام مقدس جمهوري اسلامي است، در اين مناطق حاكم شد. حضرت امام خميني رحمه‏الله كه يك لحظه نيز از فكر اتحاد و وحدت ميان مسلمانان غافل نبود فرمود: «آقايان اهل سنت و علماي شيعه مدت‏ها است كه زحمت مي‏كشند تفرقه را كنار بگذارند و كساني كه پيغمبرشان و دين‏شان يكي است، همراه و برادر باشند؛ لكن افرادي كوشش مي‏كنند كه تفرقه ايجاد كنند و شما خوب مي‏دانيد كه چه كسي از تفرقه سود مي‏برد» (صحيفه نور، ج16، ص 248، 25/5/61).

5ـ8. برگزاري كنفرانس‏هاي بين المللي 

انقلاب اسلامي ايران همان‏گونه كه مسلمانان ايران را به برادري و تفاهم اسلامي دعوت مي‏كند، تمام مسلمانان را نيز براي تحقق وحدت اسلامي فرا مي‏خواند. در اين راه جمهوري اسلامي اساس كار خود را دعوت از عالمان و متفكران سراسر جهان براي بحث و تبادل نظر جهت آگاهي و شناخت بيشتر مذاهب از يك‏ديگر و جلوگيري از هر گونه فعاليت‏هاي تفرقه‏افكنانه و ضد وحدت قرار داد.

جمهوري اسلامي ايران با برپايي كنفرانس‏هاي متعدد در سطح جهان توانسته است گام‏هاي بزرگي براي گردهمايي و تجمع عالمان اسلامي بردارد و با ايجاد بحث‏هاي مفيد و سازنده بيشتر

________________________________________

حقايق مكتوم و نيز مشتركات و امور مورد تفاهم مذاهب اسلامي را آشكار سازد و زمينه‏هاي تشكيل امت واحده را پديد آورد.

حضرت آيت‏الله خامنه‏اي در خصوص برگزاري كنفرانس‏ها و گردهمايي‏هاي بزرگ عالمان و متفكران اسلامي مي‏فرمايد: «مهم‏ترين مسؤوليت اين كنفرانس‏ها و امثال آن، شناسايي مباني وحدت و رفع آن موانع مي‏باشد. به اعتقاد ما كوچك‏ترين اين موانع ذهنيت عامه مردم است كه بايد اصلاح شود و اين امر جز به دست علما، روشنفكران، نويسندگان و كساني كه قدرت هدايت افكار عمومي را دارند، ميّسر نيست» (ويژه نامه تقريب ـ دبيرخانه كنفرانس وحدت اسلامي ـ 1369 تهران).

6ـ8. تأسيس مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي 

مقام معظم رهبري، با توجه به ضرورت استمرار و تقريب انديشه نزديكي و اتحاد بين مسلمانان بر اساس يك طرح و برنامه مدون و تشكيلات منسجم در سال 1369 با صدور فرماني، مركزي به نام مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي تأسيس فرمود كه مكان آن تهران است.

أ. اهداف مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي 

اهداف اين مجمع طبق ماده 3 اساسنامه آن عبارتند از:

1. كوشش در راه ايجاد آشنايي و تفاهيم بيشتر بين عالمان و متفكران و پيشوايان مذهبي جهان اسلامي در زمينه‏هاي اعتقادي، فقهي، اجتماعي و سياسي؛

2. سعي در ايجاد هماهنگي و تشكيل جبهه واحد بر اساس اصول مسلّم اسلامي مقابل توطئه‏هاي تبليغاتي و تهاجم فرهنگي دشمنان اسلام؛

3. اشاعه فكر تقريب بين توده‏هاي مسلمان و آگاه كردن آنان با توطئه‏هاي تفرقه‏انگيز دشمنان؛

4. كوشش در تحكيم و اشاعه اصل اجتهاد و استنباط در مذاهب اسلامي.

مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، اهداف‏پيشين را از راه‏هاي گوناگون تحقق‏مي‏بخشد؛ از جمله:

* شناسايي و تماس با جمعيت‏ها و انجمن‏ها و شخصيت‏هاي گوناگون مسلمان كه مؤيد تقريب بين المذاهب هستند؛

* به منظور ايجاد زمينه فعاليت‏هاي مشترك؛ تأليف و تحقيق و نشر و توزيع كتب و مطبوعات و تحقيقات و بررسي‏هاي علمي و اجتماعي مناسب در زمينه مسائل مشترك مذاهب اسلامي؛

* ايجاد و گسترش فعاليت‏هاي حوزوي و دانشگاهي در زمينه فقه و اصول تطبيقي؛

* برگزاري مجامع و جلسات ثابت و فوق‏العاده.

________________________________________

مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي داراي شورايعالي مرّكب از عالمان و دانشمندان ايران و اقصا نقاط جهان است. افزون بر آن يك مجمع عمومي دارد كه اعضاي آن از ميان عالمان و متفكران و پيشوايان مذاهب اسلامي در جهان كه موافق فكر تقريب مذاهب اسلامي باشند، برگزيده مي‏شوند كه دست‏كم سالي يك بار با حضور اكثريت اعضا تشكيل مي‏شود.

پس از تأسيس مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي و تدوين اساسنامه و خط مشي و اهداف آن، يكي از نخستين و مهم‏ترين اقدام‏هاي اين مجمع، ارائه و عرضه منشور تقريب است كه شامل نمونه راه‏هاي علمي و عملي تقريب مذاهب اسلامي مي‏شود و در دسترس جمع فراواني از محققان و انديشه‏وران مذاهب اسلامي در سراسر جهان اسلام قرار گرفت. در واقع بدين وسيله از آن‏ها دعوت شد تا تحقيقات و آرا و مطالعات خود را به سوي اين موضوعات مورد نياز و ضرور براي تحقق انديشه تقريب مذاهب اسلامي سوق دهند تا محور و ملاكي براي بحث‏هاي انتقادي يا تكميلي آن‏ها باشد.

رؤوس اصلي فعاليت‏ها و اقدام‏هاي مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي را مي‏توان از قبيل امور ذيل دانست: قرآن و تفسير، روايات و احاديث، رجال و تراجم، كتاب‏ها و مؤلفان، كلام و مناظره فقه و اجتهاد، اهل بيت عليهم‏السلام و سلسله جليل‏القدر سادات، صحابه و تابعين، سياست و حكومت. همچنين مجمع اقدام به تأسيس دانشگاه مذاهب اسلامي و مركز مطالعات فقهي كلامي كرده است.

ب. خط مشي مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي 

1. جلب نظر عالمان مذاهب اسلامي و ايجاد هماهنگي ميان آنان: مقصود از مذاهب اسلامي، مذاهبي است كه اصول و اركان اسلام را پذيرفته‏اند و مي‏توان پيروان آن‏ها را مسلمان ناميد.

2. مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، مؤسسه‏اي فرهنگي، علمي است؛ ولي در شرايط لازم و طبق اقتضاي مصلحت امت اسلامي موضع‏هاي سياسي هم خواهد گرفت.

3. اين مجمع از انجام هرگونه عمل تفرقه‏آميز ميان مسلمانان مي‏پرهيزد و دولت‏هايي را كه باعث وحدت و ائتلاف امت اسلامي مي‏شوند تأييد مي‏كند.

4. اين مجمع، جهاني و بين المللي است و به يك منطقه يا يك كشور يا يك نژاد اختصاص ندارد و در خط مشي خود همواره به اين امر مهم متعهد خواهد بود.

5. هدف اين مجمع دعوت پيروان يك مذهب به مذهب ديگر نيست؛ بلكه هدف ايجاد تفاهم و دست يافتن به زمينه‏هاي مشترك است.

________________________________________

6. مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي خواهد كوشيد با كليه مجامع و انجمن‏هاي اسلامي در سراسر جهان رابطه برقرار سازد.

7. مجمع براي رسيدن به اهداف خود، از كليه وسايل تبليغاتي مشروع نظير روزنامه، مجله، فيلم، تشكيل كنفرانس‏ها، تهيه برنامه راديو و تلويزيون استفاده خواهد كرد.

8. اين مجمع تعهد دارد در حد امكان، اختلاف‏هاي نو ظهور ميان كشورها و گروه‏هاي اسلامي را مرتفع ساخته، طرف‏هاي نزاع را به صلح و آرامش دعوت كند.

9. مجمع در حفظ و مبادله ميراث مشترك فرهنگ اسلامي در هر زمان و مذهب مي‏كوشد و عقيده دارد، كليه مواريث فرهنگي و علمي مسلمانان از آنِ همه است.

10. اين مجمع بررسي و بحث در مسائل مورد اختلاف مذاهب اسلامي را در جوّي آرام و دور از تعصب بر اساس دليل و برهان و استنباط سالم تشويق مي‏كند و به همين سبب جلسات مشورتي مركّب از عالمان و مذاهب گوناگون را تشكيل خواهد داد.

11. مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي، در ايجاد رابطه با محققان مذاهب اسلامي جهت شناختن آراي متخصصان مذاهب آنان خواهد كوشيد.

12. مجمع خواهد كوشيد تا اختلاف‏هاي مذهبي را بشناسد و در از ميان بردن آن‏ها اقدام كند.

نتيجه‏گيري 

انقلاب‏اسلامي‏ايران واكنشي از سوي طرفداران احياي‏تفكر ديني‏براي حل‏مشكلات جوامع اسلامي و چاره‏جويي آن‏ها با استفاده از اصول و مقررات ارزشمند اسلام بود. اين واكنش در مقابل استبداد و استكبار كه منافع خود را در نبود اسلام مي‏ديدند، پديد آمد. مبارزان اسلامي براي تحقق بخشيدن به آرمان‏هاي اسلام با تأكيد بر هويت اسلامي به اتحاد و نزديكي فرقه‏هاي گوناگون مذهب اسلام مي‏انديشيدند و به همين سبب بود كه نظر مثبت پيروان مذاهب اسلامي به انقلاب اسلامي جلب شد.

انقلاب اسلامي فقط به مسلمانان ايران منحصر نيست؛ بلكه آرمان‏هاي آن‏ها مورد دلخواه و مطلوب ميليون‏ها مسلماني است كه در كشورهاي خارج، خواه اسلامي و خواه غير اسلامي زندگي مي‏كنند. همين‏طور مبارزات انقلاب به داخل كشورها منحصر نيست؛ بلكه اعتقاد بر اين است كه روند مبارزات ملي بايد در سطح بين المللي انجام پذيرد؛ چرا كه تحقق بعضي از آرمان‏هاي اسلامي بعد از تأسيس حكومت اسلامي منوط به هماهنگي و نزديكي كشورهاي اسلامي است. انقلاب اسلامي به بيداري هويت اسلامي مسلمانان جهان دامن زد و آن‏ها را نيز به سوي مبارزه‏هاي اسلامي كشاند.

________________________________________

براي تحقق اهداف بين‏المللي اسلام، راهبرد وحدت اسلامي يكي از پايدارترين خط مشي‏هاي جمهوري اسلامي ايران اتخاذ شده است. وحدت اسلامي به معناي تأكيد و تكيه بر مشتركات مذاهب اسلامي با مطرح نكردن ديدگاه‏هاي متضاد است. وحدت اسلامي به معناي انتخاب يك مذهب به صورت مذهب تمام مسلمانان نيست؛ بلكه پيش شرط رسيدن به وحدت اسلامي، وجود اخوت اسلامي به معناي احساس برادري بين مسلمانان و كشورهاي اسلامي نسبت به يك‏ديگر است.

جمهوري اسلامي ايران براي رسيدن به وحدت اسلامي در سطح ملي و بين‏المللي كوشش‏هاي فراواني كرده است كه نتايج مثبت آن‏ها روشن است. در سطح كلان نتيجه اين اقدام‏ها را در گسترش نهضت‏هاي اسلامي و مبارزات مسلمانان جهان براي ساختن جامعه‏اي بر اساس اسلام مي‏توان مشاهده كرد. اين آثار جز با بهره‏گيري از امكانات موجود ملي و بين المللي به دست نيامده‏اند.

در آينده نيز اين راهبرد به طور مسلّم از طرف جمهوري اسلامي ايران مورد پي‏گيري قرار خواهد گرفت كه در اين مورد لازم است با توجه به تجارب گذشته آثار مثبت‏تري ارائه شود. يكي از ساز و كارهايي كه در تحقق اين راهبرد مي‏تواند بسيار مؤثر باشد، سازمان كنفرانس اسلامي است. اين سازمان كارايي خود را در رفع ستم از يكي از ملل مسلمان يعني مسلمانان بوسني و هرزگوين در عصر حاضر نشان داده است. يگانه عامل مؤثر در پيروزي اين سازمان، وحدت و اتفاق نظر كشورهاي اسلامي در حمايت از مسلمانان بي دفاع بوسني بود و مي‏توان گفت كه در صورت تكرار چنين اتفاق نظري در مورد مسائل ديگر، باز اين سازمان در پيش بردن اهداف خود موفق خواهد بود.

براي وحدت و اتفاق نظر كشورهاي اسلامي در قالب سازمان كنفرانس اسلامي لازم است مشكلات موجود بين كشورهاي مسلمان شناسايي و حل شود. همچنين بايد براي رفع مشكلات به اسلام متوسل و متمسك بود. در چنين وضعي بايد از استعدادها و منابع قوت كشورهاي اسلامي براي تقويت سازمان كنفرانس اسلامي و تبديل آن به يك سازمان بسيار قوي در سطح بين المللي و محوّل كردن وظايف گوناگون اقتصادي، سياسي، فرهنگي و نظامي در آن و استمرار وحدت بين مسلمانان استفاده كرد.

منابع و مآخذ

أ. كتاب‏ها

22. الگار، حامد، نهضت بيداري در جهان اسلام، سيد محمدمهدي جعفري. 

23. الموسوي،...، مباحثي عميق در جهت وحدت امت اسلامي،احمدصادقي،انتشارت‏حاذق،قم،1362ش.

24. بي آزار شيرازي، عبدالكريم، اسلام آيين همبستگي، انتشارات بعثت، تهران، 1354 ش.

25. بي آزار شيرازي، عبدالكريم، رسالت انقلاب اسلامي ايران در توحيد كلمه، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1370ش.

26. ــــــــــــــــــــــــــــــــ، مشعل اتحاد، موسسه انجام كتاب، 1370 ش.

27. ــــــــــــــــــــــــــــــــ، همبستگي مذاهب اسلامي، اميركبير، 1357 ش.

28. خامنه‏اي، محمد، حج از ديدگاه حقوق بين الملل، انتشارات كيهان، 1371ش.

29. خدوري، مجيد، تجديد حيات سياسي اسلام، از سيد جمال تا اخوان، حميد احمدي.

30. خميني، روح الله، صحيفه نور.

31. ـــــــــــــــــ، كشف الاسرار.

32. ـــــــــــــــــ، ولايت فقيه.

33. دار التقريب بين المذاهب الاسلاميه، ويژه نامه تقريب، سال‏هاي (69 ـ 72).

34. شري، محمد جواد، اميرالمؤمنين اسوه وحدت، محمدرضا عطايي، انتشارات بنياد پژوهش‏هاي اسلامي، مشهد، 1366ش.

35. عميد زنجاني، عباسعلي، انقلاب اسلامي و ريشه‏هاي آن، موسسه خدمات‏فرهنگي‏انقلاب،1367ش.

36. عنايت، حميد، انديشه سياسي اسلام معاصر، بهاءالدين خرمشاهي، انتشارات خوارزمي، 1365ش.

37. ـــــــــــــــ، سيري در انديشه سياسي عرب، انتشارات امير كبير.

38. قوام عبدالعلي، اصول سياست خارجي و سياست بين الملل، انتشارات سمت، 1370ش.

39. كاظمي، علي اصغر، نقش قدرت در جامعه روابط بين الملل، نشر قومس، 1369ش.

40. مصطفوي، سيد جواد، اتحاد و همبستگي در نهج البلاغه، بنياد پژوهش‏هاي اسلامي، مشهد، 1362ش.

41. مطهري، مرتضي، نهضت‏هاي اسلامي در صد ساله اخير، انتشارات صدرا، بي‏تا.

42. موثقي، احمد. استراتژي وحدت از انديشه سياسي اسلام، دفتر تبليغات اسلامي، قم، 1370ش.

43. نقوي، پاكباز و محمدي ملايري، نادر شاه، انتشارات بنياد، سوم، 1369ش.

ب .مقالات

44. بازگشت به هويت اسلامي، كيهان 10/2/70.

45. بنيادگرايي و علل خيزش آن در قرن حاضر، ابرار 22/1/72.

46. جنبش‏هاي اسلامي در قرن معاصر، روزنامه سلام 29/6/71.

47. گسترش جنبش‏هاي اسلامي از شمال افريقا تا كرانه اقيانوس آرام، كيهان 11/4/70.

48. گسترش جنبش‏هاي اسلامي، روزنامه كيهان 9/4/70.

49. مجله سياست خارجي، ش 1، سال 66، دفتر مطالعات سياسي و بين المللي.

دکتر محمود گلزاری در این مراسم اظهار داشت: استان همدان از نظر معاونت جوانان و توجه به سمن‌ها از استان‌های نمونه کشور است.



وی با اشاره به اینکه کمتر مدیرکل ورزش و جوانان استانی به سمن‎ها توجه می‎کند، افزود: اما در استان همدان مدیران و معاونان مرتبط با امور جوانان به این بخش‌ها توجه جدی دارند ولی با این وجود کار در این زمینه دشوار است.



معاون وزیر ورزش و جوانان با تاکید بر اینکه بودجه حوزه جوانان کم است، بیان کرد: در حال حاضر دولت از نظر مالی و اعتباری در وضعیت مطلوبی نیست ولی با این وجود نگاه خوبی به حوزه جوانان دارد.



وی با اشاره به اینکه گرفتار برخی افراد سطحی‌نگر در حوزه اسلام شده‌ایم، تصریح کرد: این موارد می‎طلبد تا جوانان نسبت به مسائل دیدی وسیع داشته و فراتر از استان همدان مسائل را درک کنند.



دکتر گلزاری سمن ‌ها را یکی از گام‌های اساسی برای رسیدن به رسالت بزرگ دانست و گفت: سمن‌ها گام‌های کوتاه و منظمی به سوی رسیدن به رسالت‌های بزرگ دارند و با این فعالیت‌های اجتماعی چطور زندگی کردن را می‌آموزیم.



گلزاری با تصریح بر اینکه مشارکت بدون توانمندی سمن‌ها در امور نوعی ایراد است، افزود: سمن‌ها باید با بهره‌گیری از توانمندی خود امور را پیش ببرند تا بتوان به اهداف مدنظر دست پیدا کرد.



وی با بیان اینکه در تلاش هستیم تا برنامه سمن‌ها در وزارت کشور تصویب شود، گفت: برای نشست‌های سمن‌ها در استان‌ها باید سمن‌سراهایی ایجاد شود که البته در برخی استان‌ها این سمن‌سراها به رستوران تبدیل شده است.



در این مراسم که با حضور معاون وزیر ورزش و جوانان، معاون سیاسی امنیتی استاندار و سایر مدیران استانی برگزار شد از از سازمان‌های مردم نهاد برتر استان همدان تجلیل به عمل آمد.



اسامی 24 سمن فعال استان همدان که امروز مورد تجلیل قرار گرفتند به شرح ذیل است:

مشکات مطهر هگمتانه به دبیری مصطفی موسوی و حامد صادقی، موسسه هفت پلاک به دبیری هادی محمدی، موسسه مهد عدالت هگمتانه به دبیری آرزو کریمی، بشرا زراعتی و فروغ صابونچی، موسسه اندیشه های تابان به دبیری امیر غلامی و پریزاد پاکدل، موسسه دستان گرم مهرورزی به دبیری پروانه رسولی، موسسه حیات سبز سرزمین به دبیری محمد سوزنچی و مژگان کرمی، موسسه تلاشگران جوان به دبیری مرتضی بهرامی، مهر پویان سرزمین پارس به دبیری فاطمه چهاردولی، موسسه صدای پای دوربین به دبیری صابر خزاعی، موسسه اندیشه مطهر به دبیری ابوالفضل کرمی، موسسه جوانان محمد رسول الله به دبیری محمد رضاییان، موسسه جوانان حضرت علی اکبر (ع) به دبیری علی کاووسی، خانه جوانان امید و نشاط به دبیری مرتضی بهادربیگی، انجمن اندیشه و پیشرفت به دبیری بهزاد اسمار، موسسه ایران پاینده به دبیری هاشم سعیدی، آوای امید و آرزو به دبیری مالک زارعی، موسسه گسترش اندیشه محور به دبیری علی شهبازی، موسسه رشد خلاق بوعلی به دبیری شیرین احمدی، شیفتگان حضرت علی اکبر (ع) به دبیری موحد زندی، جوان امروز خانواده فردا به دبیری زهرا عزیزیان، موسسه پارسا به دبیری راحله شباهنگ، عضو اتاق فکر به دبیری نرگس طریق سرشت، کانون انصار الزهرا به دبیری فاطمه چهره قانی و موسسه یاران نگار به دبیری امید صالحی.

تیم فوتبال الوند در هفته دوازدهم لیگ دسته دوم باشگاه‌های کشور موفق شد، سومین پیروزی فصل خود را در همدان جشن بگیرد.

الوندی‌ها که شرایط پرفراز و نشیبی را در این فصل سپری کردند امشب توانستند برد ارزشمندی را برابر تیم قعرنشین گرند بجنورد به دست آورند و تا حدودی از شرایط بحرانی و خطر سقوط به لیگ پایین‌تر نجات یابند.

شاگردان منوچهر بیگم‌جانی که در این بازی با توجه به شرایط جدول به دنبال انتقام بازی رفت از تیم بجنوردی بودند برای فرار از منطقه خطر و رسیدن به میانه جدول راهی به جز پیروزی نداشتند.

در این بازی حجت‌الله للری، علی محمدی، فرهاد ادیب، مجید جلال‌پور، هومن یوسفیان، محسن خدابنده‌لو (1+90 رضا کاشفی)، شهرام کوثری (علی فتحی 79) مهرداد عزیزوند، امین رحیمی (68 حسن رخشنده)، روح‌الله فلاحی برای الوندی‌ها به میدان رفتند.

هرچند این بازی در هوای ابری آغاز شد و در اواسط نیمه نخست بارش برف کار را برای هر دو تیم سخت کرده بود اما در دقیقه 33 مصطفی قیصری بعد از چند فرصت مناسب گلزنی، نخستین گل بازی و تیمش را به ثمر رساند تا تیمش با خیال آسوده‌تری به رختکن برود.

در ابتدای نیمه دوم تیم بجنورد با حملات بیشتری به دنبال گل مساوی بود که در نهایت در دقیقه 50 موفق شد با اشتباه مدافعان الوند گل تساوی را وارد دروازه‌ الوندی‌ها کند.

این پایان کار نبود و الوندی‌ها برای انتقام بازی رفت و حفظ شکست‌ناپذیری خود در همدان دست به کار بزرگی زدند و با دو تعویضی که انجام دادند موفق شدند نبض بازی را در اختیار بگیرند.

گل برتری تیم الوند در دقیقه 81 توسط محسن خدا‌بنده‌لو و با حرکت ترکیبی بسیار زیبایی به ثمر رسید تا الوندی‌ها در خانه موفق به کسب سومین پیروزی خود شوند.

تیم الوند در 15 روز گذشته دچار اتفاقات زیادی شده بود که مهمترین آن تغییر مالکیت این باشگاه بود که بر اساس گفته‌های اعضای هیئت فوتبال استان این تیم به ناصر قره‌باغی واگذار شد تا وی جایگزین بهرام یدی به عنوان مالک الوند شود.

در پایان این بازی سیدمحمد عیوقیان رئیس هیئت فوتبال استان، مهدی بوجاریان دبیر هیئت، احمد استخری مسئول کمیته انضباطی هیئت و رضا جدی مدیر ورزشگاه شهید مفتح با حضور در رختکن تیم الوند پاداش‌های که توسط یک خیر ورزش‌دوست به تیم الوند تعلق گرفته بود به 18 بازیکن این تیم اهدا کردند.

در دیگر مسابقات گروه چهارم لیگ دسته دوم تیم‌های مدعی و بالانشین با باخت برابر حریفان خود وضعیت جالبی را در این گروه رقم زدند.

تیم مدعی و میلیاردی خونه به خونه مازندران در سمنان شکست سنگین سه بر یک را برابر تیم هف این شهر تجربه کرد.

تیم رده دومی بهمن شیراز هم در جویبار با حساب دو بر یک مغلوب حریف خود شهدای این شهر شد و تیم انتهای جدولی شهرداری دزفول در رشت با نتیجه چهار بر یک باخت سختی را از تیم سپیدرود متحمل شد.

در این هفته شهرداری زنجان با قرعه استراحت مواجه شد تا تنور رقابت‌ها در این گروه داغ‌تر از قبل شود.

تا پایان هفته دوازدهم لیگ دسته دوم باشگاه‌های ایران و در گروه چهارم تیم فوتبال الوند با کسب 13 امتیاز و فقط به دلیل تفاضل گل پایین‌تر در رده هفتم قرار گرفته است.

در هفته سیزدهم تیم فوتبال الوند با سفر طولانی را به شیراز داشته باشد و روز شنبه 20 دی‌ ماه از ساعت 14 برابر تیم بهمن در ورزشگاه حافظیه به میدان برود.

به گزارش خبرنگار همدان ورزش؛ در این دیدار احسان قنبری فرماندار شهرستان کبودر آهنگ ، ربانی مهر معاونت فرهنگی اداره ورزش و جوانان، بختیاری رئیس هیت رزم آوران به همراه چهار هم رزم شهید وجمعی از ورزشکاران  حضور داشتند.

فرماندار کبودرآهنگ با بیان این مطلب که شهدا در تمام صحنه ها حضور داشتند، اظهار داشت:  زمانی که امام راحل بانگ «هل من ناصر ینصرنی» سردادند، مردم از تمام اقشار جامعه به دفاع از کشور و حضور در جبهه های جنگ شتافتند و ورزشکاران نیز

به فرمان امام(ره) راهی جبهه ها شدند.

احسان قنبری افزود: شهدا و ایثارگران با شجاعت و از خودگذشتگی، فرهنگ و حماسه ای بی نظیر در دفاع از آرمانهای اسلامی، ملی و انسانی خلق و مسیر تاریخ را عوض کردند که باید یاد و نام این بزرگواران برای همیشه تاریخ جاوید باقی بماند.

وی اظهارکرد: دیدار با خانواده معظم شهدا و جانبازان از وظایف ما بوده و یاد شهدا، اشاعه ارزش های ایثار و پایداری در جامعه، ادای دین به ارزش های انقلاب اسلامی است.

فرماندار کبودرآهنگ  با تاکید بر این که عزت و عظمت ایران اسلامی مرهون خون های پاک شهدا است، اظهار داشت: شهدا نماد ایثار و فداکاری در راه اعتلای ارزش های والای اسلامی هستند که باید با بهره گیری از سیره نورانی آنان ادامه دهندگان خوبی برای راه ارزشمند این بزرگواران باشیم.

قنبری عنوان داشت: بی‌شک خدمت به خانواده شهداء افتخار است و کوچکترین قدمی است که ما در مقابل جانفشانی شهداء انجام می‌دهیم.

وی در پایان خاطر نشان کرد: اگر امروز با امنیت و آرامش در این نظام مقدس زندگی می‌کنیم همه نشأت گرفته از خود گذشتگی های همین فرزندان شما است و همه ما باید در خط شهداء و دنباله‌رو راه آنها باشیم.

شهيد فرهاد ترک(غلامی)در شهرهمدان ديده به جهان گشود. این شهید گرامی قبل از اعزام به جبهه جنگ مسئول فرهنگی هیئت رزم آوران بود که پس از اعزام در عمليات کربلا 4 شربت شهادت را نوشید .

4

میگرن چیست؟

میگرن، سردردِ معمولا ضربانی است که اغلب در یک طرف سر شدیدتر می باشد. درد گاهی به قدری شدید است که فعالیتهای روزانه فرد را مختل کرده و در صورتی که درمان نشود، از چهار ساعت تا سه روز ممکن است طول بکشد. در امریکا از هر ده نفر بیش از یک نفر (از جمله یک نفر از شش زن) دچار میگرن هستند اما ممکن است به اشتباه به آنها گفته شود سردرد تنشی مرتبط با سینوس دارند. غذاها، استرس و هورمونها میتوانند سردرد میگرنی را تحریک کنند.

علائم میگرن

درد ضربان دار معمولا در یک سمت سر نزدیک به شقیقه و چشمها، شروع میشود. میگرن ممکن است موجب حساسیت شدید نسبت به نور یا فعالیتهای ملایم مانند بالا رفتن از پله ها شود. بسیاری از مردم در حمله های میگرن، تهوع، استفراغ یا مشکلات بینایی را تجربه میکنند. درد ممکن است ناتوان کننده باشد و فرد را مجبور به رها کردن کار یا فعالیت کند.

میگرن دارای پیش هشدار دهنده

حدود 20 درصد از افرادی که از میگرن رنج میبرند، حدود بیست دقیقه تا یک ساعت پیش از شروع درد، علائم پیش هشدار دهنده را تجربه میکنند. ممکن است نور چشمک زن، خطوط موجی یا نقاطی را ببینند یا این که تاری دید یا نقطه کور در میدان دید داشته باشند. به این حالتها " میگرن کلاسیک" میگویند.

علائم هشدار دهنده میگرن

برخی از مردم ممکن است پیش از آغاز میگرن، تغییرات خلق را تجربه کنند مثلا ممکن است تحریک پذیرتر یا برانگیخته یا افسرده شوند. برخی دیگر نیز ممکن  است احساسهایی مانند بو یا طعم عجیب را تجربه کنند. ممکن است خستگی، خمیازه های مکرر یا تجربه تنش عضلانی را داشته باشند. حدود یک چهارم مردم این مرحله پیش نشانه را تجربه میکنند که بیست و چهار ساعت پیش از هر گونه سردرد، اتفاق می افتد.

علت میگرن

علت دقیق میگرن هنوز به خوبی مشخص نشده است اما یک مشکل عصب شناختی به شمار می آید. اعتقاد بر این است که مواد شیمیایی مغز، رگهای خونی و عصبهای مغز در آن دخیل هستند.

محرک: نور چشمک زن 
میگرن ممکن است با علل مشخصی مانند نورهای چشمک زن تحریک شود. این محرکها میتوانند انعکاس برف یا آب، لامپهای فلورسانت، پرده سینما یا تلویزیون باشند. استفاده از عینک آفتابی پلاریزه در فضاهای باز و استفاده از لامپ فلورسانت طیف نور طبیعی در خانه، میتواند مفید باشد.

محرک: اضطراب و استرس 
استرس هیجانی یکی از محرکهای معمول میگرن است. اگر چه اجتناب از استرس غیر ممکن است اما تمرینات آرام سازی میتوانند به غلبه بر استرس کمک کنند. انجام دم و بازدم آرام که ریه ها را مانند یک بالون پر از هوا کرده و سپس خالی میکند، میتواند مفید باشد. در برخی از مردم تصور یک منظره آرامش بخش یا گوش دادن به موسیقی مورد علاقه میتواند موثر باشد.

محرک: کم خوابی یا گرسنگی 
افراد مستعد میگرن باید برنامه منظمی برای خواب و غذا داشته باشند. با حذف وعده غذایی قند خون پایین آمده و این امر میتواند باعث شروع علائم میگرن شود. خوردن بیش از حد قند و شیرینی نیز باعث افزایش ناگهانی و سپس افت قند خون میشوند. آب در طول روز بنوشید تا از بی آب شدن بدن اجتناب کنید و حداقل شش تا هشت ساعت در شب بخوابید.  

محرک: تغییرات هورمونی 
در بسیاری از زنان، میگرن با سیکل قاعدگی شان همراه میشود و چند روز پیش از دوره قاعدگی یا در حین آن ( در شرایطی که سطح استروژن کاهش یافته است) سردرد میگرنی اتفاق می افتد. برخی از زنان از داروهای ضد التهاب پیش از شروع سردرد یا هورمونهای پیشگیری از بارداری مانند قرص، حلقه واژنی یا چسب ضد بارداری برای جلوگیری از سردرد میگرنی میتوانند بهره ببرند. برخی دیگر نیز ممکن است از این موارد سودی نبرده یا حتی میگرنشان تشدید شود.

محرک: غذاهای سردرد آور 
افرادی که به میگرن مبتلا هستند، اغلب اظهار میکنند برخی غذاها سردرد آنها را تحریک میکند. غذاهای متداول محرک سردرد عبارتند از پنیر، شکلات، مونوسدیم گلوتامات (MSG)، سس سویا و گوشتهای فراوری شده. اما مطالعات علمی هیچ غذای ویژه ای را به عنوان محرک میگرن تایید نکرده است.

محرک: تیرامین 
مواد غذایی کهنه و تخمیر شده میزان زیادی تیرامین دارند (ماده ای که از تجزیه اسید آمینه تیروسین به وجود می آید). تیرامین موجب انقباض و سپس انبساط رگهای خونی شده و میگرن را تحریک میکند. برخی از متخصصان توصیه میکنند مصرف غذاهای کهنه و یا تخمیر شده مانند پنیر، سس سویا، ترشی و پپرونی را محدود کنید.

کافئین: هم مفید هم مضر 
کافئین در ترکیب با برخی از داروهای مسکن، میتواند موجب آرام شدن سردرد شود. بیشتر افرادی که از میگرن رنج میبرند یک تا دو فنجان قهوه در روز بدون ایجاد هیچ مشکلی، مصرف میکنند. اما مصرف بیش از حد کافئین هنگام از بین رفتن تاثیر محرکی، میتواند به سردرد منجر شود.

شناسایی محرکهای فردی

با یادداشت روزانه، محرکهای سردرد میگرنی خود را کشف کنید. هر بار سردرد میگرنی شروع شد، درمورد علائم هشدار دهنده (پیش نشانه ها)، محرکها و شدت آن یادداشت برداری کنید. اگر محرکهای فردی خود را شناسایی کنید، میتوانید از سردردهای بعدی جلوگیری نمایید.

چه کسانی به میگرن مبتلا میشوند  

احتمال میگرن در زنان سه برابر مردان است. اگر خویشاوند نزدیکی دارید که میگرن دارد، احتمال بیشتری دارد که شما نیز به میگرن دچار شوید. کارشناسان معتقدند میگرن میتواند در ارتباط با جهش ژنهایی باشد که بر نواحی مشخصی در مغز تاثیر میگذارند. میگرن در میان افراد مبتلا به صرع، افسردگی، آسم، اضطراب، سکته و برخی از اختلالات وراثتی و عصب شناختی دیگر شایعتر است.

میگرن در کودکان

حدود 5 درصد از کودکان دارای مشکلات سردرد، از میگرن رنج میبرند. میگرن هم در دختران و هم پسران وجود دارد اما پس از بلوغ در دختران شایعتر است. کودکان در صورت ابتلا به میگرن ممکن است علائمی بیش از سردرد داشته باشند از جمله درد معده یا میگرن شکمی و یا استفراغ شدید و مکرر (استفراغ دوره ای). اگر کودکی دچار عدم تعادل در پا ، بی قراری و رنگ پریدگی شد یا حرکات غیر ارادی چشم یا استفراغ داشت، ممکن است نوعی میگرن به نام سرگیجه حمله ای خوش خیم داشته باشد.

تشخیص میگرن

میگرن را معمولا از روی علائم شناسایی میکنند اما پزشک ممکن است اسکن مغزی انجام دهد تا مطمئن شود بیماریهای دیگر موجب سردرد مانند تومور مغزی یا خونریزی مغزی عامل سردرد نیستند. سی تی اسکن از پرتوهای ایکس خاصی استفاده میکند و تصویر مقطعی از مغز ایجاد مینماید. در ام آر آی از پالسهایی فرکانس رادیویی و میدان مغناطیسی استفاده میشود و تصویری از مغز در اختیار پزشک قرار داده میشود.

بار سردرد

پیش از شروع درمان، پزشک ممکن است بار سردرد شما را ارزیابی کند (این که زندگی شما چه مقدار تحت تاثیر میگرنتان قرار گرفته است). در پرسشنامه ساده ای از شما سوال میشود که چند مرتبه کار، مدرسه یا فعالیتهای فراغت یا خانواده را به خاطر میگرن، از دست داده اید.

به گزارش پایگاه خبری همدان ورزش،